در این مطالعه اثر دانه بندی بستر و تغییر فصل بر ساختار اجتماعات ماکروبنتوزهای خط ساحلی جنوب و جنوب شرقی دریای خزر طی یک سال به صورت فصلی و با استفاده از مغزه‌گیر دستی بررسی شدند. نمونه‌برداری از رسوب در چهار ایستگاه با بسترهای متفاوت انجام شد. نتایج آزمون PERMANOVA حاکی از وجود اثر متقابل معنی¬دار میان فصل و ایستگاه¬های نمونه¬برداری بود و ترکیب گونه¬ای غالب در هر ایستگاه با تغییر فصل متفاوت بود. جنس Stenogammarus sp. و گونه¬های A. improvisus و P. eichwaldiana با ترتیب همانند از سهم مشارکت، نقش بارزی در عدم تشابه 100 درصدی میان سواحل بندر ترکمن و ساری در تابستان، زمستان و بهار داشتند. در تمامی فصول، جنس¬ Stenogammarus sp. به‌طور غالب در اکثریت تکرارهای نمونه‌برداری با فراوانی یکنواخت در ساحل ساری حضور داشت. در ایستگاه¬های خواجه نفس-آشوراده و سیسنگان به ترتیب گونه¬های C. albidus و C. littoralis طی چهار فصل غالب بودند. بر اساس گراف dbRDA، متغیرهای مقدار ماده آلی و ضریب هدایت الکتریکی در تابستان؛ شوری، pH و سیلت در پاییز؛ مقدار ماده آلی رسوب و pH در زمستان و مقدار ماده آلی و درصد رس در رسوب در بهار بیشترین نقش را در پراکندگی ماکروبنتوزها و اختلاف فراوانی آن‌ها در بسترهای متفاوت داشتند. 

واژه‌های کلیدی: تنوع، جنس بستر، خط ساحلی، دریای خزر، ماکروبنتوز

متن کامل [PDF 783 kb]   (370 دریافت)