نشریه علمی بوم شناسی آبزیان

این مطالعه با هدف بررسی تغییرات زمانی- مکانی در فراوانی زوآنتیدها و به منظور ارزیابی تأثیر عوامل آب دریا در توزیع آن‌ها می‌باشد. بر این اساس، 2 ایستگاه در ناحیه‌ی ساحلی جزیره هرمز به طور ماهیانه از تیرماه 1394 تا تیرماه 1395 مورد مطالعه قرار گرفتند. شاخص محدوده پوشش (CRI) نیز به‌عنوان یک شاخص جدید برای ارزیابی تأثیر ترکیب بستر در توزیع زوآنتیدها معرفی شد. برای ارزیابی پوشش زوآنتیدها در طول 6 ترانسکت از روش ترانسکت منقطع خطی استفاده شد. نتایج ارتباط معنی‌داری را بین ترکیب بستر و محدوده‌ی پوشش زوآنتیدها نشان داد. از این‌رو، CRI اساساً به‌دلیل نوسانات قوی خود از فراوانی کل زوآنتیدها به شاخص قابل اعتمادی درآمده است. هم‌چنین تجزیه و تحلیل‌ها نشان داد که زوآنتیدها تمایل به کلونی شدن در مناطق ساحلی پایین و میانه را دارند که حداقل در معرض هوا هستند. ظاهرًا Zoanthus sansibaricus می‌تواند شرایط خشکیدگی را بهتر از Palythoa cf. mutuki و  Palythoa tuberculosaتحمل کند. از نتایج به‌دست آمده، فراوانی هر 3 زوآنتید در طول فصل زمستان نشان از روند افزایشی بود، درحالی‌که در فصل بهار یک روند معکوس را نشان داد. تغییرات فصلی عوامل آب دریا با ویژگی‌های بوم‌شناسی گونه‌ها در ارتباط بود که در آن اکسیژن محلول با میانگین فراوانی فصلی از هر زوآنتید در سایت‌های مختلف مطالعه رابطه‌ی مثبت معناداری را نشان داد. در نتیجه، خشکیدن عامل اصلی محدود کردن توزیع مکانی زوآنتیدها بود، اگرچه دیگر ویژگی‌ها از قبیل ترکیب بستر، اکسیژن محلول و احتمالاً رسوب‌گذاری، امواج و جریانات ضعیف، رقابت بین‌گونه‌ای با ماکروجلبک‌ها و شکار نیز مهم بود. نتایج پیشنهاد می‌کنند که زوآنتیدها برای موفقیت خود بر روی بسترهای تلفیقی از طیف وسیعی از استراتژی‌های تطبیقی ریخت‌شناسی، فیزیولوژیکی و رفتاری در مقابل تنش‌های محیطی مختلف استفاده می‌کنند. هم‌چنین بنابر نتایج ما توصیه می‌شود که استفاده از CRI می‌تواند به‌عنوان یک ابزار مقرون به‌صرفه برای پایش زیستی و کنترل زیستگاه زوآنتیدها در ناحیه‌ی ساحلی خلیج فارس به‌کار رود. در نتیجه، بر اساس یافته‌های این مطالعه، زوآنتیدها می‌توانند به عنوان یک گونه‌ی شاخص زیستی از شرایط مختلف محیطی در آب‌های ساحلی استفاده شوند.