۱۰ نتیجه برای پاتیمار
سارا حقپرست، رسول قربانی، عبدالرسول سلمان ماهینی، حسن فضلی، ولیاله جعفری، رحمان پاتیمار، شعبان نجفپور،
دوره ۴، شماره ۳ - ( زمستان ۱۳۹۳ )
چکیده
این مطالعه به منظور بررسی تنوع و تمایز ریختی کیلکا معمولی (Clupeonella cultriventris) صید شده از بندرگاههای امیرآباد و بابلسر طی زمستان ۱۳۹۱ انجام گرفت. در مجموع، ۳۳۰ قطعه ماهی (۲۷۲ قطعه از امیرآباد و ۵۸ قطعه از بابلسر) توسط تور قیفی صید و از لحاظ ۳۰ صفت ریخت سنجی، ۹ صفت شمارشی، طول، وزن بدن و گناد مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج حاصل از تحلیل واریانس دو طرفه (Two-way ANOVA) برای ویژگیهای ریخت سنجی اصلاح شده نشاندهنده اثر متقابل معنیدار میان ایستگاه و جنسیت ماهی بود (P<۰,۰۵). نمونههای نر و ماده به طور متوسط به ترتیب در ۷۴% و ۴۸% از صفات، اختلاف معنیداری را میان دو ایستگاه نشان دادند (P<۰.۰۵). نمونههای کیلکا نر و ماده صید شده از بندر بابلسر در مقایسه با همتایان خود در امیرآباد دارای طول و وزن بیشتری بودند. نتایجDFA و رسم نمودار پراکنش نقاط براساس مؤلفههای اصلی (PCA) بر روی صفات ریخت سنجی و شمارشی، وجود ذخایر کاملاً متمایز کیلکا معمولی را در صیدگاههای امیرآباد و بابلسر و دو شکلی جنسی در بین افراد نر و ماده را تأیید نکردند. در مجموع، صفات ریخت سنجی بهتر از صفات شمارشی نشان دهنده تمایز و تفکیک ذخایر کیلکای معمولی در منطقه مورد مطالعه بودند.
پریسا ملکی، رحمان پاتیمار، حجت ا... جعفریان، رسول قربانی،
دوره ۵، شماره ۲ - ( پاییز ۱۳۹۴ )
چکیده
در این تحقیق تأثیر ولتاژ، شوری و دما بر عملکرد صید الکتریکی مورد بررسی قرار گرفت. تعداد ۸۵۰ عدد سیاه ماهی از رودخانه چهل چای استان گلستان صید و به آزمایشگاه منتقل شد. فاصله از آند، فاصله کاتد و آند در طول آزمایش به ترتیب، cm۱۰و cm۱۲۰ بود. میانگین طول و وزن ماهیان آزمایش به ترتیب cm۶۱/۰±۵۳/۱۱ و g۳۰۳/۵±۷۰۱/۱۳ بود. در ۳ ولتاژ ۱۵، ۴۵ و ۱۳۵ولت و ۳ دمای c°۱۰، c°۲۰ و c°۳۰ و ۳ شوری ۵/۰، ۲ و ۴ گرم در لیتر شوک الکتریکی به ماهیان به صورت انفرادی اعمال شد. زمان بیهوششدن و بازگشت به حالت اولیه برای تکتک ماهیها ثبت شد. آنالیز آماری دادهها با استفاده از آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون دانکن و LSD صورت گرفت. مقایسهها نشانداد میانگین زمانهای بیهوشی به دست آمده از ولتاژها و دماها و شوریهای مذکور اختلاف معنیداری با هم دارند. بیشترین زمان بیهوشی برای گونه سیاه ماهی به ترتیب از شوری۲، دمای۱۰، ولتاژ ۱۵ با میانگین (s۸۸/۰± ۸۱/۷) و کمترین به ترتیب از شوری ۴، دمای۲۰، ولتاژ ۱۳۵ با میانگین (s۰۹/۰± ۱۸/۱) به دست آمد. بیشترین زمان بازگشت به حالت اولیه برای سیاه ماهی به ترتیب شوری۲، دمای۳۰، ولتاژ ۱۳۵ با میانگین (s۱۷/۱۶± ۴۶/۱۵۹) وکمترین به ترتیب از شوری ۵/۰، دمای۲۰، ولتاژ ۱۵ با میانگین (s۱۱/۹± ۲۹/۴۴) به دست آمد.
سروناز بی غم سوستانی، بهروز زارعی دارکی، رحمان پاتیمار، عیسی جرجانی،
دوره ۶، شماره ۲ - ( پاییز ۱۳۹۵ )
چکیده
جلبکهای سبز- آبی جزو اولین فتوسنتزکنندههایی هستند که اساس زندگی و بهرهوری در اکوسیستمهای آبی را تشکیل میدهند. از اینرو مطالعهی توزیع، شناسایی، تنوع جلبک های سبز آبی به شکل پایدار و دائمی در دریای خزر حائز اهمیت است. بر این اساس چهار ترانسکت و ۱۲ایستگاه بهصورت عمود بر ساحل در راستای رودخانههای سبزه رود، لاویج، نور و دانشکده علوم دریایی در سال ۱۳۹۳ تعیین گردید. نمونهبرداری در اواسط هر فصل بهوسیله تور پلانکتون و نمونهبردار روتنر انجام شد. شناسایی و فراوانی جلبک های سبز آبی به کمک متدهای استاندارد مرسوم در فیکولوژی و هیدروبیولوژی انجام شد. بیشترین تعداد جلبک های سبز آبی در ایستگاه A۱ در امتداد رودخانههای سبزه رود با تعداد ۱۰۶ ×۰۶/۱ سلول در لیتر در فصل تابستان مشاهده شد. گونههای تکسلولی شناساییشده به جنسهای Chroococcus, Gloeocapsa, Merismopedia, Microcystis و پرسلولی به;Anabaena, Anabaenopsis, Nostoc, Oscillatoria, Phormidium تعلق داشتند. در اکثر ایستگاههای مورد مطالعه گونه Anabaenopsis nadsonii مشاهده شد. نتایج نشان داد در تمام فصول، فراوانی جلبک های سبز آبی در ایستگاهها یکسان نبود و مقایسه فراوانی جلبک های سبز آبی مشابه بین تمام ایستگاههای هر ترانسکت اختلاف معنیداری را نشان داد (آزمون K اسکوئر، ۰۵/۰ P<).
آلتی وجان، سکینه علیجانپور، رحمان پاتیمار، عیسی جرجانی، ارسلان بهلکه،
دوره ۸، شماره ۲ - ( پاییز ۱۳۹۷ )
چکیده
پارامترهای پویایی جمعیت P. adspersus معروف به میگوی دریای بالتیک در سواحل جنوب شرقی دریای خزر (خلیج گرگان) از فروردین تا مهرماه ۱۳۹۵ مورد بررسی قرار گرفت. نمونهها با استفاده از تور پرسی مخصوص صید کیلکا ماهیان (لاکش) با چشمه ۵ میلی¬متر و در مجموع ۴۳۴ عدد میگو (۱۶۳ ماده و ۲۷۱ نر) صید شدند. بیشترین طول کل، طول کاراپاس و وزن کل در جنس ماده به ترتیب ۲۰/۷۶ میلیمتر، ۲۷/۱۸ میلیمتر و ۶۲۱/۵ گرم و در جنس نر به ترتیب ۶۹/۶۲ میلیمتر، ۰۶/۱۴ میلیمتر و ۳۰۶/۲ گرم به دست آمد. بیشترین درصد فراوانی طولی برای میگوهای ماده در دامنه ۶۹ -۶۵ میلی¬متر و برای میگوهای نر در دامنه ۴۹ – ۴۵ میلی¬متر قرار داشت. نسبت جنسی میگوهای جمعآوریشده ۶۲ درصد نر و ۳۸ درصد ماده بود. معادله رشد فونبرتالانفی برای نرها Lt=۶۶,۱۵[۱-e-۰/۷۱(t+۰.۱۸)]، برای مادهها Lt=۷۸.۷۵[۱-e-۱/۱۰(t+۰.۳۶)] و برای مجموع نر و ماده Lt=۷۸.۷۵[۱-e-۰/۷۹(t+۰.۵۱)] به دست آمد. شاخص عملکرد رشد (𝛷′) در جنس ماده (۸۸/۳) بزرگتر از جنس نر (۴۹/۳) بود. حداکثر سن برای مادهها ۳۷/۲ و برای نرها ۰۵/۴ سال محاسبه شد. ضرایب مرگ و میر کل (Z)، طبیعی (M) و صیادی (F) برای جنس ماده به ترتیب ۷۴/۳، ۳۶/۱ و ۳۸/۲ سال، برای جنس نر به ترتیب ۸۸/۲، ۰۸/۱ و ۸۰/۱ سال محاسبه شد. میزان ضریب بهرهبرداری (E) برای جنس نر و ماده به ترتیب ۶۳/۰ و ۶۴/۰ محاسبه شد.
علی شبیری دوزینی، عیسی جرجانی، امیر وزیری زاده، رحمان پاتیمار، محمد قلی زاده،
دوره ۸، شماره ۴ - ( بهار ۱۳۹۸ )
چکیده
در این تحقیق با استفاده از روشهای مطالعه کفزیان در سواحل حرای مِلِگُنزه منطقه حفاظت شده مُند در استان بوشهر، حضور گونه Gnathia sp. گزارش و ساختار بومشناختی زیستگاه محلی این جانور در این جنگل مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور ۳ ایستگاه با ۳ سطح جزر و مدی، در منطقه حرا انتخاب و نمونهبرداری در ۴ فصل با استفاده از ﺭﻭﺵ ﮐﻮﺍﺩﺭﺍﺕ انجام شد. نتایج نشان داد که تراکم این گونه ۸۸ جانور در متر مربع، در ایستگاه ۳ (پایین جزر و مد) و در فصل پاییز و منحصراً در حوضچههای جزر و مدی که توسط ریز صخرههای ساحلی شکل گرفته است مشاهده گردید. از این بین ۴۴ درصد مربوط به لارو Zuphea، ۴۱ درصد مربوط به لارو Praniza و ۱۰ درصد به نرهای بالغ و ۵ درصد نیز به مادهها تعلق داشت. ایستگاه سوم از ۲۸/۵۱ درصد سیلت و ۵۴/۳۶ درصد ماسه تشکیل شده بود و با ۵۴/۰ درصد بالاترین مقدار کربن آلی را در همه ایستگاهها و همه فصول داشت. این تحقیق نشان داد که ساختار رسوبات این زیستگاههای کوچک محلی تحت تأثیر متغیرهای فصلی دستخوش تغییر شد و پراکنش این جانوران را تحت تأثیر قرار داد.
امین دانایی، رحمان پاتیمار، هادی رییسی،
دوره ۹، شماره ۳ - ( زمستان ۱۳۹۸ )
چکیده
میگوی آب شیرین (Macrobrachium nipponense) یک گونه غیربومی است که بهطور گسترده در منابع آبی شمال کشور پراکنش دارد. در این تحقیق به بررسی خصوصیات رشد و مرگ¬و¬میر مجموع ۷۴۵ میگو در دریاچه سد گلستان استان گلستان از بهمن ۱۳۹۴ الی مهر ۱۳۹۵ پرداخته شد. نسبت جنسی نر به ماده ۸۸/۱:۱ برآورد گردید. دامنه طول کل و وزن در این میگو در منطقه مورد مطالعه بهترتیب ۰۱/۸۵-۰۶/۱۶ میلیمتر و ۷۵/۶-۰۴/۰ گرم بهدست آمد. فراوانی میگو و وزن در ماههای مختلف، اختلاف معنیداری را نشان داد. میانگین طول و وزن میگوهای نر (میانگین طول کل ۲۶/۴۲ میلیمتر و وزن ۱۲/۱ گرم) بیشتر از مادهها (میانگین طول کل ۱۵/۴۱ میلیمتر و وزن ۹۹/۰ گرم) به دست آمد. ارتباط طول با وزن در نرها و مادههای میگو در سد گلستان معنیدار بود و هر دو جنس رشد آلومتریک مثبت داشتند (۱۵/۳=bmale، ۱۶/۳=bfemale). شاخص وضعیت این گونه در ماه¬های مختلف تابع نظم خاصی نبود و اختلاف معنیداری را برای جنس¬های نر و ماده نشان داد. پیراسنجههای رشد در نرها (میلیمتر) ۵/۸۷ L∞=، ۹/۰ K=، و در مادهها (میلیمتر) ۵/۸۷ L∞=، ۸۵/۰ K= به دست آمد. معادله رشد فون برتالانفی برای مادهها ((۱۴/۰+t)۸۵/۰-e-۱)۵/۸۷=Lt و برای نرها ((۱۳۲/۰+t)۹/۰-e-۱)۵/۸۷=Lt به دست آمد. مرگومیر طبیعی نرها ۱۷/۲ و در مادهها ۰۹/۲ محاسبه شد.
فخریه امیدی، حجت الله جعفریان، رحمان پاتیمار، محمد هرسیج، حامد پاک نژاد،
دوره ۱۰، شماره ۱ - ( تابستان ۱۳۹۹ )
چکیده
تحقیق حاضر، جهت مهیا کردن اطلاعات پایه ای از آسیب های فیزیولوژیکی (شاخص های بیوشیمیایی سرم) گاوماهی لکه دار در شرایط آزمایشگاهی و محیطی آلودگی سرب و در نهایت طراحی بیومارکرهای بیوشیمیایی سرم، جهت ردیابی آلودگی سرب در خلیج گرگان در تابستان ۱۳۹۷ انجام شد. در هردو شرایط، تأثیر آلودگی سرب روی پارامترهای بیوشیمیایی سرم گاوماهی لکه دار مورد بررسی قرار گرفت. علاوه بر سنجش پارامترهای بیوشیمیایی سرم، غلظتهای سرب در آب، رسوب و بافت کبد نمونههای ماهی نیز، آنالیز گردید. طبق نتایج، پارامترهای گلوگز، کورتیزول و ALT، یک همبستگی مثبت و معنیداری و پارامترهای پروتئین کل و ایمنوگلوبین M یک همبستگی منفی و معنی داری با آلودگی سرب کبد گاوماهیان در شرایط آزمایشگاهی نشان داد (۰۵/۰ P<). در شرایط محیطی، آنزیم ALT یک همبستگی مثبت و معنی دار و مقادیر پروتئین کل و گلوکز خون یک همبستگی منفی و معنی داری با آلودگی سرب کبد گاوماهیان نشان داد (۰۵/۰ P<). در نهایت پارامترهای پروتئین کل و ALT به دلیل همبستگی یکسان با سرب تجمع یافته در کبد در هر دو شرایط، به عنوان مؤثرترین و کارآمدترین بیومارکرهای بیوشیمیایی آلودگی سرب در گاوماهی لکه دار معرفی گردید.
ساناز نجفی، سکینه علیجانپور، رحمان پاتیمار، عیسی جرجانی، هادی رئیسی،
دوره ۱۰، شماره ۲ - ( پاییز ۱۳۹۹ )
چکیده
هدف از این مطالعه تخمین پارامترهای رشد و مرگ و میر در خرچنگ گرد دریای خزر (R. harrisii) طی ۱۲ ماه از اردیبهشت ماه ۱۳۹۶ تا فروردین ماه ۱۳۹۷ در ساحل شمالی خلیج گرگان منطقه حفاظت شده میانکاله بود. نمونهبرداری با استفاده از تورهای گوشگیر و تله های طعمه دار انجام و ۳۰۷ نمونه که شامل ۱۲۰ قطعه ماده و ۱۸۷ قطعه نر بودند جمعآوری شد. دامنه طول کل خرچنگ نر میلی متر (۳۶/۱۸-۰۱/۷) با میانگین ۱۶/۰± ۰۷/۱۳ میلی متر و دامنه طول کل خرچنگ ماده میلی متر (۹۲/۱۸-۵۶/۵) با میانگین ۲۱/۰±۰۲/۱۱ میلی¬متر به دست آمد. در مجموع، بیشترین میانگین طولی ۵۰/۰±۵۲/۲۰ میلیمتر مربوط به آبان ماه و کمترین میانگین طولی ۵۱/۰±۸۴/۱۲ میلی¬متر مربوط به اردیبهشت ماه ثبت شد. بر اساس مدل طول– سن گونه R. harrisii بر مبنای مدل وان برتالانفی، مقادیرk و L∞ برای جنس ماده به ترتیب ۵/۲۳ سانتیمتر و ۶۳/۱ در سال و برای جنس نر به ترتیب ۲۲ سانتیمتر و ۱/۱ در سال به دست آمد. طول بلوغ جنسی در این مطالعه بر اساس پهنای کاراپاس ۱۲ میلیمتر محاسبه شد. در این مطالعه شاخص فای¬پریم مونرو ɸˈ برای جنس نر و ماده به ترتیب ۹۷/۲ و ۹۵/۲ به دست آمد. این مطالعه برای اولین بار شاخصهای رشد و تولیدمثلی برای این گونه خرچنگ را در یکی از زیستگاههای آن در خلیج گرگان بیان می کند. نتایج این مطالعه میتواند در برنامه حفاظتی و مدیریت گونه و زیستگاه مورد استفاده قرار گیرد.
مهندس ارسلان بهلکه، دکتر رحمان پاتیمار، دکتر محمد قلیزاده، دکتر ضیاء کردجزی، سیدمصطفی عقیلی نژاد،
دوره ۱۴، شماره ۳ - ( ۹-۱۴۰۳ )
چکیده
به منظور بررسی ارتباط بین طول و وزن Neogobius melanostomus، از فروردین تا اسفند سال ۹۸ تعداد ۵۱۴۵ ماهی با استفاده از تور پره صید شد. حداکثر طول و وزن کل برای مادهها ۱۲,۲سانتیمتر و ۲۸.۰۸ گرم و برای نرها ۱۳.۱ سانتیمتر و ۳۳/۱۷ گرم به دست آمد. رابطه طول و وزن در جمعیت، ماده و نر N. melanostomus در خلیج گرگان در چهار فصل (بهار، تابستان، پاییز و زمستان) ضریب تعیین بالایی را نشان داد. مقادیر شیب خط رگرسیون (b) برای این گونه در فصول مختلف تفاوت معنیداری با ضریب رشد ایزومتریک ۳ نشان داد (۰,۰۵ > p). بهطور خاص، مقادیر t برای جمعیت زمستانه ۳.۷۳، برای جمعیت پاییز ۱۰/۸۰، برای جمعیت تابستانی ۲۱.۲۵ و برای جمعیت بهاره ۲۱.۷۲ بود که نشان دهنده رشد آلومتریک مثبت در طول سال است. آزمون پائولی این الگو را در جمعیت N. melanostomus خلیج گرگان تایید کرد. بررسی ضریب شرایط فصلی این گونه نشان داد که مادهها در تابستان و زمستان بیشترین و نرها در زمستان بیشترین مقدار را نشان میدهند.
امین دانائی، رحمان پاتیمار، هادی رئیسی، ضیاء کردجزی، عبدالعظیم فاضل،
دوره ۱۴، شماره ۴ - ( ۱۱-۱۴۰۳ )
چکیده
مطالعه حاضر باهدف بررسی تنوع بین جمعیتی پویایی جمعیت ماهی سفید دریای خزر (Rutilus frisii) بر اساس دادههای صید در آبهای ساحلی استان گلستان (جنوب شرقی دریای خزر) طی ۲۶ سال (۱۳۹۵ – ۱۳۷۰) انجام شد. در این پژوهش، دادههای بیومتری ۲۰۴۳۸ نمونه ماهی سفید به تفکیک زمان (سال) مورد بررسی قرار گرفت. بزرگترین نمونه دارای ۷۰ سانتیمتر بود. میانگین کل مقادیر L∞ و k به ترتیب ۵/۴۵ ± ۵۹,۸۳ سانتیمتر۰.۵ ± ۰.۴۴ در سال بدست آمد. مقدار وزن بینهایت (W∞) از ۱۷۳۸,۹۷ تا ۶۳۸۰.۰۳ گرم متغیر و دارای میانگین ۹۴۲.۶± ۲۸۶۷,۹۶ گرم بود. آنالیز گروههای سنی همسان (کوهورت) نشان داد که جمعیت تحت بهرهبرداری از پنج کوهورت تشکیل شده است. کمترین و بیشترین ضریب مرگومیر طبیعی بین۰.۶ و ۰.۸۴ بدست آمد. میانگین ضریب مرگومیر کل نیز ۱.۳۵ برآورد گردید. ضریب بهرهبرداری (E) از۰,۱۳ تا ۰.۷۳ متغیر بود که در مدت ۸ سال این ضریب بالاتر از ۰/۵ بدست آمد. نتایج نشان دادکه پارامترهای جمعیتی ماهی سفید (R. frisii) دارای پویایی قابلملاحظه زمانی (بین سالها) میباشد. این پویایی نشاندهنده تنوع بین جمعیتی این گونه است.