نشریه علمی بوم شناسی آبزیان

---

موکوس اپیدرمی ماهی و ترکیبات آن اولین خط دفاعی در برابر پاتوژن ها می باشند. هدف از این مطالعه بررسی اثرات سطوح مختلف پروبیوتیک لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس بر فعالیت ضد باکتریایی و برخی شاخص‌های ایمنی موکوسی ماهی تایگر بارب بود. تعداد ۶۳۰ قطعه بچه ماهی (۰۳/۰± ۵/۰گرم) به طور تصادفی در سه تیمار با سه تکرار در آکواریوم ها توزیع شده و با ۳ جیره آزمایشی حاوی صفر، ۱۰۸×۵/۱ و ۱۰۸×۳ CFU/ml پروبیوتیک به مدت ۹۰ روز غذادهی شدند. در پایان دوره از ماهی‌ها موکوس‌گیری و فعالیت ضدباکتریایی آن به روش‌های انتشار دیسک و رقت‌های متوالی در مقابل باکتری‌های بیماری‌زای Streptococcus faecium و Escherichia coli، اندازه گیری شد. قطر هاله عدم رشد، توسط موکوس ماهی با افزایش غلظت پروبیوتیک جیره در مقابل هر دو باکتری افزایش معنی داری نشان داد (۰۵/۰>P). در روش رقت‌های متوالی موکوس، نیز نتایجی مشابهی مشاهده شد. همچنین تغذیه ماهی‌ها با پروبیوتیک سبب افزایش معنی دار میزان فعالیت آلکالین فسفاتاز قلیایی و پروتئین محلول گردید (۰۵/۰>P). نتایج این آزمایش نشان داد که موکوس ماهی تایگر بارب در برابر هر دو پاتوژن فعالیت ضدباکتریایی داشته و استفاده از سطوح مختلف پروبیوتیک سبب افزایش معنی دار در فعالیت ضدباکتریایی موکوس، پروتئین محلول و آنزیم آلکالین فسفاتاز قلیایی این ماهی نسبت به تیمار شاهد شده است.

---

در این مطالعه اثرات مکمل¬های گیاهی زیره ¬سیاه و شنبلیله بر پروتئین محلول و فعالیّت ضدباکتریایی موکوس در بچه¬ماهیان کپور معمولی (Cyprinus carpio) بررسی شد. ماهیان با میانگین وزنی ۰۵۷/۰±۴۵۷/۲ گرم به ¬طور تصادفی در ۷ تیمار (یک گروه شاهد و جیره¬های حاوی زیره ¬سیاه و شنبلیله هریک با سه سطح ۵/۰، ۱ و ۵/۱ درصد) با ۳ تکرار و ۱۵ عدد ماهی در هر تکرار توزیع شدند. بعد از ۸ هفته تغذیه، پروتئین و فعالیّت ضدباکتریایی موکوس اپیدرم در برابر دو باکتری گرم منفی (Escherichia coli و Serratia marcescens) اندازه¬گیری شد. نتایج نشان داد که سطوح پروتئین موکوس در ماهیان تغذیه شده با جیره¬های حاوی ۱ % مکمل¬های گیاهی در مقایسه با گروه شاهد و سایر تیمارها افزایش معنی¬داری داشت (۰۵/۰>p). علاوه¬ براین، در میزان فعالیّت ضدباکتریایی موکوس در ماهیان تغذیه شده با زیره ¬سیاه و شنبلیله در مقایسه با گروه شاهد تفاوت معنی¬داری وجود داشت (۰۵/۰>p). بیشترین فعالیّت ضدباکتریایی موکوس در ماهیان تغذیه شده با زیره ¬سیاه ۱% و شنبلیله ۱% مشاهده شد. این نتایج نشان داد که زیره ¬سیاه و شنبلیله می¬تواند به¬ طور مؤثری بر میزان پروتئین و فعالیّت ضدباکتریایی موکوس پوست بچه¬ماهی کپور معمولی اثر گذار باشد.