نشریه علمی بوم شناسی آبزیان

گونه‌های خیار دریایی خانواده هولوتریا جزو گونه های تجاری جهان می باشند. با توجه به ارزش تجاری گونه شنی هولوتریا اسکبرا، در این مطالعه، بررسی زیست شناسی تولید مثل خیار دریایی گونه شنی از آذر 91 تا آبان 92 به مدت یک سال در آبهای ساحل شمالی جزیره قشم مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه ماکروسکوپی، بررسی رنگ غدد جنسی، اندازه گیری طول و قطر آنها و تعیین فصل تخم ریزی مورد نظر بود. جهت مطالعات هیستولوژیک و مورفومتریک غدد جنسی، پس از انجام مراحل آماده سازی نمونه های بافتی به روش معمول، مقاطع پارافینی 5 میکرونی تهیه شده با رنگ‌های هماتوکسیلین- ائوزین مورد رنگ آمیزی قرار گرفتند. قطر توبول‌های غدد جنسی با میکرومتر عدسی چشمی و با بزرگنمایی 4× اندازه گیری شد. غدد جنسی از توبول‌های رشته ای تشکیل شده که در گونه مذکور، در ماده‌ها نارنجی- قرمز و در نرها سفید مایل به کرمی می‌باشد. با بررسی ماکروسکوپی و میکروسکوپی، 5 مرحله رسیدگی جنسی تعیین گردید. نتایج نشان داد فصل زمستان فصل اصلی تولید مثل این گونه در آبهای منطقه قشم می باشد. همبستگی بین شاخص گناد و فصول مختلف اختلاف معنی داری را نشان داد (P< 0.05).